An toàn vệ sinh thực phẩm là gì? Những điều bạn cần biết

Thực phẩm là một trong những nhu cầu thiết yếu, quan trọng nhất giúp con người tồn tại và phát triển. Tiêu thụ thực phẩm cung cấp cho con người năng lượng và các chất dinh dưỡng để duy trì các hoạt động hàng hàng. Ngoài ra, thực phẩm cũng đóng vai trò quan trọng trong văn hóa xã hội, mang lại những bản sắc riêng cho cộng đồng. Bên cạnh việc thưởng thức thực phẩm hàng ngày thì an toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề mà người tiêu dùng trên toàn thế giới quan tâm hàng đầu. Vậy, “an toàn vệ sinh thực phẩm là gì?” Hãy cùng chúng tôi giải đáp ngay sau đây nhé!

1. An toàn vệ sinh thực phẩm là gì?

Trả lời cho câu hỏi “An toàn vệ sinh thực phẩm là gì?”, trước hết an toàn vệ sinh thực phẩm được hiểu như là việc xử lý, chế biến và bảo quản thực phẩm bằng những phương pháp khác nhau để thảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh do thực phẩm gây ra. Hoặc bạn đọc cũng có thể hiểu theo cách đơn giản hơn an toàn vệ sinh thực phẩm là việc giữ cho thực phẩm luôn sạch và đảm bảo vệ sinh khi đến tay người tiêu dùng. 

Và an toàn thực phẩm được xem là khía cạnh quan trọng trong sản xuất và chế biến thực phẩm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự an toàn của người tiêu dùng. Chính vì vậy, để đảm bảo được an toàn vệ sinh thực phẩm thì phải cần đến sự nỗ lực của toàn bộ thành viên trong chuỗi cung ứng thực phẩm. 

Xem thêm: Cách vệ sinh máy xay đùn thịt công nghiệp sử dụng lâu dài, bền bỉ

2. Tại sao cần phải kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm?

Theo dữ liệu gần đây do WHO – Tổ chức Y tế Thế giới công bố, ước tính có ít nhất 600 triệu người dân trên toàn thế giới mắc bệnh do thực phẩm gây ra sau khi tiêu thụ những thực phẩm không hợp vệ sinh. Trong đó, có ít nhất 420.000 người chết mỗi năm. Và sự phát triển của nền kinh tế có thể bị ảnh hưởng do mất năng suất và do gánh nặng về chi phí y tế cho các bệnh gây ra bởi thực phẩm ngày càng tăng. 

Phần lớn các vấn đề về an toàn thực phẩm là do các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm hoặc nhiễm độc thực phẩm. Chúng có thể gây ra những hậu quả sức khỏe từ nhẹ đến tử vong, bao gồm tiêu chảy ra nước, nôn mửa, đau bụng hoặc thậm chí là nhiễm trùng gây suy nhược và các bệnh lâu dài. Hậu quả của các vấn đề an toàn thực phẩm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho cả chủ doanh nghiệp thực phẩm và người tiêu dùng.

Sau đây sẽ là một số lý do giải thích tại sao việc kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm lại quan trọng đến như vậy:

2.1. Bảo vệ con người khỏi các bệnh gây ra do thực phẩm

Mục tiêu đầu tiên, quan trọng nhất của an toàn thực phẩm là bảo vệ người tiêu dùng khỏi các bệnh gây ra do thực phẩm hoặc các thược tích liên quan khi tiêu thụ thực phẩm. Các bệnh do thực phẩm là mối đe dọa lớn đối với các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất thực phẩm đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến sự sức khỏe và sự an toàn của toàn bộ người tiêu dùng trên thế giới. Những ảnh hưởng này chủ yếu do mầm bệnh từ thực phẩm gây ra có thể bao gồm vi khuẩn, nấm, nấm men, ký sinh trùng hoặc vi rút có hại. Ngoài ra, các chất hóa học, kim loại nặng và phụ gia quá mức cho phép cũng có thể gây ra các bệnh do thực phẩm và ngộ độc cấp tính. Tùy thuộc vào bản chất của sản phẩm, mầm bệnh có thể sẽ phát triển mạnh nếu các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm không đầy đủ.

2.2. Kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm giúp giảm thiểu chi phí 

Về phía doanh nghiệp, thực phẩm không đủ điều kiện vệ sinh an toàn được coi là những thực phẩm không phù hợp để tiêu thụ và việc cung cấp các thực phẩm này ra thị trường có thể bị các cơ quan chức năng xử lý. Việc thu hồi các sản phẩm này khiến các doanh nghiệp tốn nhiều chi phí, ảnh hưởng đến lợi nhuận và hậu quả lớn hơn có thể doanh nghiệp sẽ phải đóng cửa. Chi phí thu hồi thực phẩm không chỉ được nhìn nhận dưới dạng lợi nhuận. Nếu vấn đề an toàn thực phẩm đã lan rộng, doanh nghiệp có thể còn phải trả chi phí y tế hoặc các vụ kiện liên quan đến thiệt hại. 

Về phía người tiêu dùng, tiêu dùng thực phẩm đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm đúng cách làm giảm nguy cơ mắc bệnh do thực phẩm gây ra và các chi phí chăm sóc sức khỏe cũng ít hơn. 

2.3. Giúp con người tận hưởng cuộc sống tốt lành hơn

Bất kỳ chứng bệnh nào gây ra do thực phẩm đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất của người tiêu dùng. Sau khi mắc bệnh, người tiêu dùng sẽ có thể hoạt động kém đi và thậm chí có thể phải nhập viện điều trị trong thời gian dài đối với những trường hợp nghiêm trọng. Điều này gây ra sự gián đoạn đáng kể trong các hoạt động hàng ngày của họ. Nếu việc kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm được áp dụng chặt chẽ tại các cơ sở sản xuất, các cơ sở dịch vụ ăn uống thì các trường hợp như trên có thể được ngăn chặn. Và người tiêu dùng có thể yên tâm thưởng thức thực phẩm mà không gặp phải những bất tiện hay nguy hiểm khi tiêu thụ thực phẩm.

2.4. Tạo cơ hội cho doanh nghiệp phát triển

Tất cả các điều luật về an toàn thực phẩm được xây dựng để bảo vệ người tiêu dùng khỏi các vấn đề an toàn thực phẩm. Việc tuân thủ các điều luật này giúp sản phẩm của doanh nghiệp trở lên cạnh tranh hơn, đặc biệt là với sự phát triển nhanh chóng của ngành sản xuất chế biến thực phẩm. Với các biện pháp và quy trình quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm phù hợp thì cơ hội phát triển cho doanh nghiệp của bạn sẽ ngày càng nhiều hơn. 

Xem thêm: Cách vệ sinh và bảo quản nồi nấu phở điện NEWSUN

3. Một số biện pháp giúp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Mỗi thành viên của chuỗi cung ứng thực phẩm đều có vai trò quan trọng trong việc giữ an toàn vệ sinh thực phẩm. Cho dù bạn là chủ doanh nghiệp sản xuất thực phẩm, cơ quan chính phủ hay khách hàng thì vai trò của bạn không thể thay thế được. An toàn thực phẩm là trách nhiệm của mọi người.

Dưới đây là một số giải pháp giúp việc kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm diễn ra tốt hơn.

3.1. Với các cơ quan chính phủ

Các cơ quan quản lý thực phẩm sẽ chịu trách nhiệm thiết lập các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm về sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản, vận chuyển, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh. Một số cơ quan quản lý nổi tiếng bao gồm Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) tại Hoa Kỳ và Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm (FSA) tại Vương quốc Anh. Và tại Việt Nam, cơ quan thực hiện quản lý nhà nước và thực thi pháp luật về lĩnh vực an toàn thực phẩm là Cục An toàn thực phẩm (Vietnam Food Safety Authority – VFA). Các cơ quan này, cùng với chính phủ chủ trì, tạo ra các luật và quy định về thực phẩm nhằm ngăn ngừa các vấn đề về an toàn thực phẩm.

Họ cũng chịu trách nhiệm về việc giám sát thực hiện các điều luật, quy định này để đảm bảo việc tuân thủ an toàn thực phẩm của doanh nghiệp vì lợi ích của người tiêu dùng. Đồng thời, các cơ quan quản lý an toàn thực phẩm của chính phủ cũng chuẩn bị các biện pháp trừng phạt thích hợp đối với các doanh nghiệp thực phẩm không tuân thủ các quy định, điều luật đã ban hành. Ngoài ra, họ cũng cung cấp các giấy chứng nhận đối với những doanh nghiệp đã đạt đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm. 

3.2. Với các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm

Các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm phải thực hiện nghiêm ngặt theo các quy định, điều luật về an toàn vệ sinh thực phẩm. Tuyệt đối không được có những hành vi vi phạm pháp luật, vì lợi ích cá nhân mà gây ra hậu quả lớn ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Doanh nghiệp cần phải đảm bảo kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm trong mọi quy trình như chọn lựa nguyên liệu, sản xuất, chế biến, vận chuyển, phân phối,… Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế trên thị trường. 

3.3. Với người tiêu dùng 

Người tiêu dùng nên chọn mua thực phẩm ở những nơi uy tín, sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và thông tin nhãn mác đầy đủ. Tiếp theo, khi bảo quản và chế biến thì người dùng cần phải tuân thủ theo các nguyên tắc về vệ sinh an toàn thực phẩm để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình. 

Xem thêm: 9 Phương pháp bảo quản thực phẩm hiệu quả – Không hóa chất

4. Các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm

Mỗi nước trên thế giới đều có những điều luật, quy định riêng về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Và các điều luật, quy định này chủ yếu được dựa trên các tiêu chuẩn sau:

4.1. Tiêu chuẩn HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points)

Tiêu chuẩn hệ thống quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm HACCP được xây dựng  dựa trên cơ sở phân tích các mối nguy hại và các điểm kiểm soát trọng yếu. Công cụ này giúp tập trung nguồn lực kỹ thuật, chuyên môn vào những bước chế biến có ảnh hưởng quyết định đến an toàn vệ sinh thực phẩm.

Để dự đoán trước các mối nguy có thể xảy ra làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng sản phẩm từ đó xây dựng trước các biện pháp phòng ngừa. Quy trình HACCP sẽ phân tích toàn bộ hệ thống sản xuất từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu sản xuất, thành phẩm, kiểm tra và bảo quản.

4.2. Tiêu chuẩn GMP (Good Manufacturing Practices)

Tiêu chuẩn GMP là tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt nhằm đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn trong cấp phép sản xuất, buôn bán thực phẩm và đồ uống, mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng và thiết bị y tế. Quy trình này đưa ra các yêu cầu tối thiểu mà nhà sản xuất phải đáp ứng để đảm bảo rằng sản phẩm của họ luôn có chất lượng cao và đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn. GMP cũng kiểm soát tất cả các khía cạnh của quá trình sản xuất từ ​​nguyên vật liệu, cơ sở, trang thiết bị sản xuất đến nhân viên làm việc tại cơ sở.

4.3. Tiêu chuẩn ISO 22000 

ISO 22000 là một tiêu chuẩn được quốc tế công nhận kết hợp cách tiếp cận ISO 9001 với quản lý an toàn thực phẩm và HACCP để đảm bảo an toàn thực phẩm ở mọi mức độ. Tiêu chuẩn này chỉ ra cách một tổ chức có thể chứng minh được khả năng kiểm soát các mối nguy an toàn để đảm bảo rằng thực phẩm là an toàn.

Xem thêm: Máy hút chân không loại nào tốt? Kinh nghiệm “vàng” lần đầu mua máy

Trên đây là giải đáp chi tiết cho câu hỏi “an toàn vệ sinh thực phẩm là gì?” và lý do tại sao việc kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm lại là mối quan tâm hàng đầu của toàn thế giới mà chusngt ôi muốn chia sẻ tới bạn đọc. Hy vọng với những chia sẻ trên của Điện máy thực phẩm NEWSUN, bạn đọc sẽ nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và trở thành những nhà sản xuất kinh doanh, những người tiêu dùng thông thái nhất.